Leiderschap en de goede leraar.

Samen met een wisselende groep collega’s volg ik de serie debatten over het onderwijs in de Balie in Amsterdam. Ik laat me op deze avonden graag inspireren door de enorme passie, energie en betrokkenheid van sprekers en bezoekers. De vonken vliegen er soms van af en het debat is dan ook zeer vermakelijk. Felix Rottenberg, die het debat leidt, heeft de goede gewoonte om aan het begin van het debat te inventariseren wie zich in het publiek bevindt. Het publiek is een mooie mix van onderwijzers en leraren, schoolleiders en –bestuurders, adviseurs en wetenschappers, journalisten en ouders, studenten en leerlingen. We doen in dit soort bijeenkomsten inspiratie op voor de dienstverlening en de ontwikkeling van Dyade. Zo ontdekken we wat er leeft in het veld van het onderwijs.

Wie ben ik Zelf en wat is mijn Werk?

Tijdens het laatste debat zijn me twee aspecten opgevallen, vooral omdat deze twee aspecten ook veel voorkomen in literatuur en artikelen over goed leiderschap. In de moderne visie op leiderschap staan de vragen ‘wie ben ik Zelf?’ en ‘wat is mijn Werk?’ (let op de hoofdletters) centraal. Samengevat zou je dit kunnen vertalen naar “Als je niet weet wie je bent en niet doet wat je voelt dat je moet doen, kun je anderen niet met je meenemen of inspireren”. Voor leiders en docenten is het belangrijk om anderen mee te nemen en te inspireren, dat behoeft geen betoog.

Leraar van het jaar
Dit kwam ook aan de orde in het debat over de goede leraar. Jasper Rijpma, uitgeroepen tot leraar van het jaar vertelde wat een goede leraar voor hem inhoudt. Ik heb persoonlijk kunnen ervaren waarom Jasper een goede leraar is. Hij was de afgelopen twee jaar de leraar Grote Denkers en mentor van mijn zoon Joris aan het Hyperion. Zijn antwoorden verbaasden me dan ook niet.

De connectie met goed leiderschap was verbluffend. Jasper gaf als tip mee dat een (aankomend) docent eerst antwoord moet zien te vinden op de volgende vragen:

- Zoek uit waarom je leraar wilt worden, wat je drijft en wat je wilt/kuntbetekenen (wie ben je Zelf?)

- Ontwikkel een visie op onderwijs, stel doelen en ontwikkel idealen (wat is mijn Werk?)

Hij pleitte er voor om het eerste semester van de lerarenopleiding rond deze twee vragen in te richten. Ten eerste omdat de antwoorden leidend zullen zijn voor het vervolg in de opleiding. Als je weet waarom je iets doet, brengt een dergelijke opleiding energie in plaats van dat de opleiding energie kost. Maar daarnaast ook om studenten snel tot de beantwoording van eenessentiële vraag te brengen: is de lerarenopleiding wel iets voor mij? Wat kan ik bijdragen? Belangrijk om tot een goede studiekeuze te komen.

Wat verwachten we van leraren?
Het beantwoorden van deze twee vragen maakt ook duidelijk wat we als maatschappij van leraren verwachten: gedreven leraren die iets voor hun leerlingen willen betekenen en gedreven worden door hun idealen. Zijn dat dan ook niet de inspirerende leraren die wij ons nog kunnen herinneren uit onze eigen schooltijd? Het zijn in ieder geval wel de mensen waar we binnen Dyade graag voor werken. Omdat we geloven dat deze inspirerende leraren het verschil maken in Nederland. Omdat ze het verschil kunnen maken in het leven van kinderen en jongvolwassenen. Deze mensen ondersteunen wij graag ook weer in 2015 in hun mooie werk. 

Dat is òns Werk, met de hoofdletter W.

Ik wens iedereen een betekenisvol en bovendien gezond 2015 toe!

Frank